ڕاپەڕین و شۆڕشەکانی کورد لە نێوان نیوەی دووەمی سەدەی نۆزدە تا کۆتایی نیوەی یەکەمی سەدەی بیست؛ ڕاپەڕینەکەی شێخ عەبدولسەلامی بارزان ١٩٠٧-١٩١٤ی.ز:
ڕاپەڕین و شۆڕشەکانی کورد لە نێوان نیوەی دووەمی سەدەی نۆزدە تا کۆتایی نیوەی یەکەمی سەدەی بیست؛ ڕاپەڕینەکەی شێخ عەبدولسەلامی بارزان ١٩٠٧-١٩١٤ی.ز:
لە ماوەی نێوان ساڵانی ١٩٠٧-١٩٠٨ی.ز شێخ عەبدولسەلامی بارزانی چەند یاداشت و برووسکەیەکی سەبارەت بە مافەکانی گەلی کورد بۆ سوڵتانی ئەو کاتی عوسمانییە داگیرکەرەکان ناردە (ئیستانبووڵ-ئەستەنبۆڵ-ئیستانبوڵ)، گرنگترین داواکارییەکانی شێخ عەبدولسەلام کە تایبەتکرابوو بە ناوچە کوردنشینەکان بریتی بوون لە:
ئەلف- کردنەوەی دەزگای بەڕێوەرایەتی کوردی لە ناوچە کوردنشینەکان.بە- زمانی کوردی بکرێت بە زمانی پەروەردە و فێرکردن لە ناوچە کوردنشینەکاندا.
جیم- دانانی بەێوەبەر و پارێزگار و لێپرسراوانی تری کورد زمان.
دال- ئەو باجەی وەردەگیردرێ بۆ چاکردن و پاراستنی ڕێگا و بان و کردنەوەی قوتابخانە خەرج بکرێت.
هە- بەپێی بنچینەکانی شەریعەت یاسا و دادپەروەری جێبەجێ بکرێت.
واو- لەو ناوچانەدا قازی و موفتی سەر بە مەزهەبی شافعی دابنرێت.
ز- وەرگرتنی باج بەپێی شەریعەتی ئیسلام بێت.
سوڵتانی داگیرکەری عوسمانی ئەم داوایانەی بەدەرچوون لە پشتگیریکردنی دەوڵەت دانا، بۆیە دەستیکرد بە جموجوڵی سەربازی و شەڕ و پێکدانان لە نێوان هەر دوو لادا ڕوویدا.
لە ئەنجامدا شێخ عەبدولسەلام ناوچەی بارزانی جێهێشت و ڕووی کردە خۆرهەڵات-ڕۆژهەڵاتی کوردستان و لەوێ بوو بە میوانی سەید تەهای شەمزینی و لە گوندی (ڕاژان مایەوە).
دواتر لەلایەن سۆفی عەبدوڵڵا ناوێک داوەت دەکرێ و لە پیلانێکدا لەگەڵ پیاوەکانی دەستگیر دەکرێن و دەدرێنەوە دەست دەسەڵاتدارانی دەوڵەتی عوسمانی، دوای دەستگیرکردنی شێخ عەبدولسەلام گوازرایەوە بۆ مووسڵ و پاش دادگای کردنێکی ڕەواڵەتی لە ١٤/١٢/١٩١٤دا لە سێدارە درا.
Comments
Post a Comment