” کـوردی ” زبانِ “مـادها و اوسـتای زرتـشت”

اگر کوردها از نوادگان مادها نباشند، پس بر سر ملتی چنین کهن و مقتدر چه آمده‌ است؟

پروفسور ولادیمیر مینورسکی خاورشناس و اسلام شناس روسی، بر این باور است که زبان کوردی به طور قطع از ریشه زبان مادی است. چنانکه که

اگر کوردها از نوادگان مادها نباشند، پس بر سر ملتی چنین کهن و مقتدر چه آمده‌ است

وی در این رابطه می‌گوید:

اگر کوردها از نوادگان مادها نباشند، پس بر سر ملتی چنین کهن و مقتدر چه آمده‌ است و این همه قبیله و تیرهٔ مختلف کورد که به زبانی جدای از زبان دیگر ایرانیان تکلم می‌کنند؛ از کجا آمده‌اند؟» (مینورسکی ۱۹۷۳)

این نظریه بعدها توسط ایلیا گرشویچ دیگر زبانشناس روسی بسط داده شد و وی اولین مدارک زبان شناختی را برای اثبات ریشه مادیِ زبان کوردی مطرح کرد.

جان لیمبرت خاورشناس آمریکایی٬ نیز معتقد است که مادها از اجداد کوردها می‌باشند.

در این حال گویش هورامی از زبان کوردی بیشترین نزدیکی را با زبان اوستایی دارد و بسیاری از زبانشناسان پر آوازه بر این باورند که زبان کوردی هورامی همان زبان اوستای زرتشت بوده است.

پروفسور لرخ زبان شناس بزرگ روس می گوید: کوردها در زمانهای بسیار قدیم از سایر قبایل بصورت جداگانه جدا زندگی می کردەاند. لرخ این موضوع را به موجب ویژگی فونتیک و دستور زبان کوردی اثبات می کند (قناتی کردو: ص 101)

دياكونوف مي گويد: زبان اوستايی، مهمترين زبان در “ماد باستان” بوده است، زبانی بسيار قوی و وابسته به زبانهای هند و اروپايي است و اين زبان را نمی توان زبان پارسی ناميد كه امروزە زبان رسمی ايرانيان است.

پروفسور مينورسكی بر اين عقيده است كه تمام لهجەهای بازمانده در زبان كوردی از زبان پايه قديم و نيرومندی نشأت گرفتەاند و آن زبان “مادی” است.

“مکنزی” خاورشناس برجسته اروپایی کتابی را به عنوان (دیاکلتیک اورامان لهون) چندین سال پیش در زمینه گویش اورامی/هورامی نوشته و تدوین کرده است. وی معتقد است این گویش نزدیکترین گویش به زبان اوستایی است.

باید به خاطر سپرد که این گویش از زبان کوردی( گویش هورامی) به علت وجود کلمات زیاد آن که در کتاب اوستا جدا از سایر زبانها استفاده شده و همچنین ساختار خود زبان اوستا که به شیوەای نزدیک به این گویش از زبان کوردی نگاشته شده است این نظریه را قوت می بخشد که گویش هورامی همان زبان اوستای زرتشت بوده باشد .(از سری علل هایی که این گویش را دست نخورده باقی گذاشته است این بوده که اولا این منطقه به علت صعب العبور بودن و عدم وجود اقتصاد غنی مردمانش مورد تجاوز قرار نگرفته است و همان شکل کهن خود را حفظ کرده است که واژه گان نیز از این مهم استثنا نبودەاند. ثانیا سابقه یکجانشینی آنان به سدەهای پیش از میلاد می رسد که این قضیه باعث شده تا زبان و گویششان با زبان سایر ملل قاطی نشود.(ایوب رستم : ص 118)

عدەای گویش هورامی را به عنوان کهنترین گویشهای زبان کوردی می دانند.(ایوب رستم : 2008 ص 117)

و عدەای دیگر از زبان شناسان شیوه گویش هورامی را مادر زبانهای آریایی هندوستان, ایران, و میراث دین زرتشت و میترایی میدانند.(ایوب رستم : ص 11)

برخی دیگر از زبان شناسان معتقدند که گویش هورامی از زبان کوردی مادر زبانهای ایرانی می باشد.(ولد بیگی : ص48 )

عکس: توزیع جغرافیایی از زبان و گویشهای کوردی

منبع: پیچ کوردم وکرد میمانم